Analyse en inzichten in de mate waarin isolatiematerialen en aanliggende materialen losmaakbaar zijn in hun specifieke aansluitingen (bouwknopen).
Hierbij is een opsplitsing gemaakt tussen ‘klassiek’ in de zin van ‘klassiek gekend, vaak voortkomende uitvoering’ en ‘demonteerbaar’ in de zin van ‘bijzondere aandacht op demonteerbaarheid van de bouwknoop’.
Losmaakbaarheid als facilitator om hergebruik en circulair bouwen te maximaliseren en zo de milieu-impact van de isolatiematerialen en aanliggende materialen naar de toekomst toe te minimaliseren. Daarnaast zijn factoren zoals recycled content, recycleerbaarheid, standaardisatie, restwaarde,… die de circulariteit van een bouwknoop bepalen.
Voor het bepalen van de graad van demonteerbaarheid is gebruik gemaakt van de Losmaakbaarheidsindex 2.0.
| Materiaal | Dikte [m] | |
| 1 | Vloerafwerking: keramische tegels | 0,01 |
| 2 | Chape | 0,08 |
| 3 | PE folie | |
| 4 | PUR schuim | 0,11 |
| 5 | Structuur: beton | 0,2 |
| U-waarde [W/m²K] | 0,183 |
| Materiaal | Dikte [m] | |
| 6 | Gipspleisterwerk | 0,01 |
| 7 | Verlijmd snelbouwmetselwerk | 0,14 |
| 8 | PUR/PIR | 0,12 |
| 9 | Spouwhaken | |
| 10 | Luchtspouw | 0,04 |
| 11 | Verlijmd gevelmetselwerk | 0,09 |
| U-waarde [W/m²K] | 0,175 |
| Materiaal | Dikte [m] | |
| 12 | PE folie | |
| 13 | Vloerverwarming | |
| 14 | Technieken vloer | |
| 15 | Ondergronds metselwerk | 0,09 |
| 16 | Waterkering spouw | |
| 17 | Waterbestendige isolatie | 0,12 |
| 18 | Waterkering muuraanzet | |
| 19 | Kimblok | 0,14 |
| 20 | Luchtdichting | |
| 21 | Randisolatie | |
| 22 | Plint | |
| 23 | Technieken wand |
|Element |Score
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - lijm |
Image
|
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade |
Image
|
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 1 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - toe/afvoer technieken |
Image
|
||||
|
randopsluiting element - verlijmde voegen
|
Image
|
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - cement |
Image
|
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade |
Image
|
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 1 → 2 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - volledige integratie vloerverwarming |
Image
|
||||
| randopsluiting element - monoliet |
Image
|
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - los geplaatst |
Image
|
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade |
Image
|
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 1 → 2 → 13 → 3 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - toe/afvoer technieken |
Image
|
||||
| randopsluiting element - geen |
Image
|
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - zacht chemisch gebonden |
Image
|
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade |  |
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 1 → 2 → 13 → 3 → 4 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - volledige integratie technieken | |
||||
| randopsluiting element - monoliet | |
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - cement |
Image
|
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade |
Image
|
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 1 → 2 → 13 → 3 → 4 → 14 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - toe/afvoer technieken |
Image
|
||||
| randopsluiting element - monoliet |
Image
|
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - zacht chemisch gebonden |
Image
|
||||
| toegankelijkheid verbinding - deels herstelbare schade |
Image
|
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 6 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - volledige integratie technieken |
Image
|
||||
| randopsluiting element - monoliet |
Image
|
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - lijm |
Image
|
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade |
Image
|
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 6 → 23 → 11 → 15 → 8 → 16 → 17 → 7 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - volledige integratie technieken |
Image
|
||||
| randopsluiting element - verlijmde voegen |
Image
|
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - isolatieplug |
Image
|
||||
| toegankelijkheid verbinding - deels herstelbare schade |
Image
|
||||
| Demontagevolgorde: 11 → 15 → 8 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - geen |
Image
|
||||
| randopsluiting element - tande en groef |
Image
|
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - Lijm | |
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade | |
||||
| Demontagevolgorde: → 11 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - geen |  |
||||
| randopsluiting element - verlijmde voegen | |
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - los geplaatst | |
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade | |
||||
|
Demontagevolgorde: 22 → 1 → 2 → 21 → 6 → 13 → 3 → 4 → 20 → |
|||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - toe/afvoer technieken |  |
||||
| randopsluiting element - geen | |
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - beugels | |
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade | |
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 1 → 2 → 21 → 13 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - volledige integratie chape | |
||||
| randopsluiting element - geen | |
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - beugels | |
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade | |
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 1 → 2 → 21 → 13 → 3 → 4 → 14 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - volledige integratie gespoten PUR | |
||||
| randopsluiting element - geen | |
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - cementmortel | |
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade | |
||||
| Demontagevolgorde: 11 → 15 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - geen | |
||||
| randopsluiting element - mortelvoegen | |
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - lijm | |
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade | |
||||
| Demontagevolgorde: 11 → 15 → 8 → 16 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - geen | |
||||
| randopsluiting element - gevel- en snelbouwmetselwerk | |
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - lijm |
Image
|
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade |
Image
|
||||
| Demontagevolgorde: 11 → 15 → 8 → 16 → 17 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - geen |
Image
|
||||
| randopsluiting element - geen |
Image
|
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - lijm | |
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade | |
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 1 → 2 → 21 → 13 → 3 → 4 → 14 → 6 → 20 → 23 → 11 → 15 → 8 → 16 → 17 → 7 → 18 |
|||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - volledige integratie draagstructuur | |
||||
| randopsluiting element - gevel- en snelbouwmetselwerk | |
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - cementmortel | |
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade | |
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 1 → 2 → 21 → 13 → 3 → 4 → 14 → 6 → 20 → 23 → 11 → 15 → 8 → 16 → 17 → 7 → 18 → 19 |
|||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - geen | |
||||
| randopsluiting element - mortelvoegen | |
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - tape |  |
||||
| toegankelijkheid verbinding - onherstelbare schade | |
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 1 → 2 → 13 → 3 → 4 → 14 → 20 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - geen | |
||||
| randopsluiting element - gespoten PUR en pleisterwerk | |
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - nietjes |
Image
|
||||
| toegankelijkheid verbinding - deels herstelbare schade |
Image
|
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 1 → 2 → 21 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - geen |
Image
|
||||
| randopsluiting element - geen |
Image
|
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - lijm | |
||||
| toegankelijkheid verbinding - deels herstelbare schade | |
||||
| Demontagevolgorde: → 22 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - geen | |
||||
| randopsluiting element - mortelvoegen | |
||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij einde leven | |||||
| type verbinding - beugels | |
||||
| toegankelijkheid verbinding - deels herstelbare schade | |
||||
| Demontagevolgorde: 22 → 6 → 23 | |||||
| Losmaakbaarheid materiaal bij vervanging of herstelling | |||||
| doorkruising element - volledige integratie gipspleister | |
||||
| randopsluiting element - geen | |
||||
De levensduur heeft een indicatie omtrent de levensduur per type materiaallaag. Op de afbeelding wordt de levensduur per materiaal aangeduid in een kleur volgens deze legende:
|
Site |
Structure |
Skin |
Services |
Space plan |
|
oneindig |
> 60 jaar |
30 – 60 jaar |
7 - 25 jaar |
5 – 20 jaar |
Constructieve producten (producten onder de laag ‘Structure’) blijven meestal de gehele levensduur van een gebouw behouden, terwijl de afwerking meerdere malen wordt vervangen. Producten met kortere levensduur dan die van het gebouw waarin ze toegepast worden, zijn extra interessant om losmaakbaar uit te voeren.
Het is dan ook zinvol dat verbindingen tussen lagen met een verschillende levensduur maximaal toegankelijk zijn en dat de type verbindingen eenvoudig en snel te demonteren zijn. Voornamelijk in functie van renovatie- en/of herstelwerken moet worden vermeden dat lagen met een verschillende levensduur met elkaar worden vermengd (doorkruisingen, zoals technische leidingen in een gespoten isolatie) en dat de zijden van de materiaallaag (randen zoals een tand- en groefverbinding) maximaal ongebonden zijn met aanliggende materiaallagen.
In een optimale situatie is de volgorde van de materiaallagen conform hun verwachte levensduur. Dit laat toe renovatie of herstel uit te voeren zonder lagen met een hogere levensverwachting te moeten beschadigen.
De "uitroeptekens !" op de afbeelding duiden materialen aan die niet in de ideale volgorde zijn geplaatst volgens hun levensduurverwachting. Bij vervanging of herstel hiervan zullen materialen met een hogere levensverwachting onnodig worden beschadigd.
